Post by pieter on Feb 26, 2011 4:01:14 GMT -7
Muammar al-Kaddafi
Muammar al-Kaddafi (arab. معمر القذافي, trans. Muʿammar al-Qaḏḏāfī, również Qaddafi i dialektalnie Gaddafi) (ur. 13 września 1942 w Syrcie) – pułkownik, polityk, przywódca Libii, sprawujący władzę autorytarną jako tzw. Przywódca Rewolucji 1 Września.
Kaddafi pochodzi z niewielkiego plemienia Al-Kaddafa, wywodzącego się z Syrty w środkowej części wybrzeża Libii. Jego ród uważa się za potomków Mahometa. Jest synem Beduina, wędrownego hodowcy wielbłądów.
W młodości zafascynował się postacią i ideologią egipskiego prezydenta Nasera, co ukształtowało jego poglądy. W 1963, po roku studiów historycznych, porzucił Uniwersytet Libijski i w 1965 roku ukończył Akademię Wojskową w Bengazi. Stanął na czele Związku Wolnych Oficerów. 1 września 1969 roku, w wyniku przewrotu wojskowego, odsunął od władzy króla Idrisa I. Został naczelnym dowódcą sił zbrojnych oraz przewodniczącym Rady Rewolucji (nowo utworzonego rządu Libii). Ponadto w latach 1970-1972 szef rządu, a w 1977-1979 głowa państwa. Od 1979 roku zrezygnował z tej funkcji, ale de facto jest pierwszą osobą w państwie.
Obejmując władzę w Libii, postawił sobie za cel likwidację podziałów klanowo-plemiennych i wprowadzenie libijskiej tożsamości narodowej oraz zaprowadzenie wśród obywateli lojalności wobec państwa. Polityka ta poniosła klęskę, ponieważ Kaddafi sam obsadzał instytucje państwa, głównie członkami swojego i zaprzyjaźnionych rodów. Wykorzystywał również plemienne animozje, kupując lojalność rodów przywilejami ekonomicznymi, małżeństwami albo wymuszając ją siłą.
Kaddafi w 1970 roku zlikwidował w swoim kraju amerykańskie i brytyjskie bazy wojskowe, wydalił włoskie i żydowskie organizacje narodowe, a w 1973 dokonał nacjonalizacji przemysłu naftowego należącego do zachodnich inwestorów. Kaddafi prowadził bardzo aktywną politykę zagraniczną, wymierzoną przeciwko wpływom Stanów Zjednoczonych i Izraela oraz wspieraniem Organizacji Wyzwolenia Palestyny, przez co był oskarżany o wspieranie islamskiego terroryzmu. Wielokrotnie zabiegał o utworzenie ścisłej federacji państw północnoafrykańskich i bliskowschodnich. Proponował zawarcie unii m.in. Sudanowi, Egiptowi, Syrii oraz Malcie. W wyniku pogarszających się stosunków z Egiptem nawiązał współpracę z ZSRR, ale w zimnej wojnie pozostawał neutralny, wiążąc się z Ruchem Państw Niezaangażowanych. Od połowy lat 90. Kaddafi prowadził bardziej umiarkowaną politykę. W 2007 roku wypuścił z kraju oskarżane o zarażenie wirusem HIV kilkuset niemowląt bułgarskie pielęgniarki i palestyńskiego lekarza, którym w Libii groziła kara śmierci.
W 2009 roku wybrany na jeden rok szefem Unii Afrykańskiej.
Kaddafi jest autorem teorii rozwoju społecznego oraz systemu ustrojowego "ludowej, bezpośredniej demokracji", którą zawarł w opublikowanej w latach 70. Al-Kitab al-achdar (Zielonej książeczce), wyrażonej w libijskiej konstytucji z 1977 roku. System ten określany jest jako dżamahirijja (dosł. przedstawicielstwo ludu) i opiera się na konferencjach i komitetach ludowych. W praktyce system ma autorytarny charakter. Ideologia rządów Kaddafiego łączy nacjonalizm arabski z "islamskim socjalizmem" (rozbudowanym systemem opieki społecznej i oświaty). Deklarując islamski charakter państwa i zachowując pewne elementy szariatu (zakaz używania alkoholu i hazardu), jednocześnie kładzie nacisk na równouprawnienie kobiet.
Jako głowa państwa libijskiego w czerwcu 1978 roku gościł w Polsce, spotykając się m.in. z sekretarzem Edwardem Gierkiem, a w 2005 roku przyjął premiera Marka Belkę składającego oficjalną wizytę w Libii.
Jednym z siedmiu synów Kaddafiego jest Saif al-Islam al-Kaddafi. W długości rządzenia zajmuje aktualnie czwarte miejsce w historii, nie licząc monarchii.[potrzebne źródło]
W lutym 2011 roku w Libii doszło do rewolty przeciwko władzy Kaddafiego. Ambasadorzy libijscy w wielu krajach oficjalnie wypowiedzieli się przeciwko Kaddafiemu i poparli protesty. Dwaj piloci libijskich myśliwców Mirage odmówili wykonania rozkazu strzelania do manifestantów, uciekając na Maltę i prosząc o azyl. W przemówieniu wygłoszonym 22 lutego Kaddafi obwieścił, iż nigdy nie zrezygnuje z władzy i będzie bronił zdobyczy rewolucyjnych nawet za cenę swojego życia. Zapowiedział również karanie śmiercią wojskowych odmawiających wykonywania jego rozkazów bombardowania i strzelania do osób protestujących.
Muammar al-Kaddafi (arab. معمر القذافي, trans. Muʿammar al-Qaḏḏāfī, również Qaddafi i dialektalnie Gaddafi) (ur. 13 września 1942 w Syrcie) – pułkownik, polityk, przywódca Libii, sprawujący władzę autorytarną jako tzw. Przywódca Rewolucji 1 Września.
Kaddafi pochodzi z niewielkiego plemienia Al-Kaddafa, wywodzącego się z Syrty w środkowej części wybrzeża Libii. Jego ród uważa się za potomków Mahometa. Jest synem Beduina, wędrownego hodowcy wielbłądów.
W młodości zafascynował się postacią i ideologią egipskiego prezydenta Nasera, co ukształtowało jego poglądy. W 1963, po roku studiów historycznych, porzucił Uniwersytet Libijski i w 1965 roku ukończył Akademię Wojskową w Bengazi. Stanął na czele Związku Wolnych Oficerów. 1 września 1969 roku, w wyniku przewrotu wojskowego, odsunął od władzy króla Idrisa I. Został naczelnym dowódcą sił zbrojnych oraz przewodniczącym Rady Rewolucji (nowo utworzonego rządu Libii). Ponadto w latach 1970-1972 szef rządu, a w 1977-1979 głowa państwa. Od 1979 roku zrezygnował z tej funkcji, ale de facto jest pierwszą osobą w państwie.
Obejmując władzę w Libii, postawił sobie za cel likwidację podziałów klanowo-plemiennych i wprowadzenie libijskiej tożsamości narodowej oraz zaprowadzenie wśród obywateli lojalności wobec państwa. Polityka ta poniosła klęskę, ponieważ Kaddafi sam obsadzał instytucje państwa, głównie członkami swojego i zaprzyjaźnionych rodów. Wykorzystywał również plemienne animozje, kupując lojalność rodów przywilejami ekonomicznymi, małżeństwami albo wymuszając ją siłą.
Kaddafi w 1970 roku zlikwidował w swoim kraju amerykańskie i brytyjskie bazy wojskowe, wydalił włoskie i żydowskie organizacje narodowe, a w 1973 dokonał nacjonalizacji przemysłu naftowego należącego do zachodnich inwestorów. Kaddafi prowadził bardzo aktywną politykę zagraniczną, wymierzoną przeciwko wpływom Stanów Zjednoczonych i Izraela oraz wspieraniem Organizacji Wyzwolenia Palestyny, przez co był oskarżany o wspieranie islamskiego terroryzmu. Wielokrotnie zabiegał o utworzenie ścisłej federacji państw północnoafrykańskich i bliskowschodnich. Proponował zawarcie unii m.in. Sudanowi, Egiptowi, Syrii oraz Malcie. W wyniku pogarszających się stosunków z Egiptem nawiązał współpracę z ZSRR, ale w zimnej wojnie pozostawał neutralny, wiążąc się z Ruchem Państw Niezaangażowanych. Od połowy lat 90. Kaddafi prowadził bardziej umiarkowaną politykę. W 2007 roku wypuścił z kraju oskarżane o zarażenie wirusem HIV kilkuset niemowląt bułgarskie pielęgniarki i palestyńskiego lekarza, którym w Libii groziła kara śmierci.
W 2009 roku wybrany na jeden rok szefem Unii Afrykańskiej.
Kaddafi jest autorem teorii rozwoju społecznego oraz systemu ustrojowego "ludowej, bezpośredniej demokracji", którą zawarł w opublikowanej w latach 70. Al-Kitab al-achdar (Zielonej książeczce), wyrażonej w libijskiej konstytucji z 1977 roku. System ten określany jest jako dżamahirijja (dosł. przedstawicielstwo ludu) i opiera się na konferencjach i komitetach ludowych. W praktyce system ma autorytarny charakter. Ideologia rządów Kaddafiego łączy nacjonalizm arabski z "islamskim socjalizmem" (rozbudowanym systemem opieki społecznej i oświaty). Deklarując islamski charakter państwa i zachowując pewne elementy szariatu (zakaz używania alkoholu i hazardu), jednocześnie kładzie nacisk na równouprawnienie kobiet.
Jako głowa państwa libijskiego w czerwcu 1978 roku gościł w Polsce, spotykając się m.in. z sekretarzem Edwardem Gierkiem, a w 2005 roku przyjął premiera Marka Belkę składającego oficjalną wizytę w Libii.
Jednym z siedmiu synów Kaddafiego jest Saif al-Islam al-Kaddafi. W długości rządzenia zajmuje aktualnie czwarte miejsce w historii, nie licząc monarchii.[potrzebne źródło]
W lutym 2011 roku w Libii doszło do rewolty przeciwko władzy Kaddafiego. Ambasadorzy libijscy w wielu krajach oficjalnie wypowiedzieli się przeciwko Kaddafiemu i poparli protesty. Dwaj piloci libijskich myśliwców Mirage odmówili wykonania rozkazu strzelania do manifestantów, uciekając na Maltę i prosząc o azyl. W przemówieniu wygłoszonym 22 lutego Kaddafi obwieścił, iż nigdy nie zrezygnuje z władzy i będzie bronił zdobyczy rewolucyjnych nawet za cenę swojego życia. Zapowiedział również karanie śmiercią wojskowych odmawiających wykonywania jego rozkazów bombardowania i strzelania do osób protestujących.
